Podnośniki śrubowe: Przegląd konstrukcji
Podnośniki śrubowe.
Do podjęcia tego tematu skłoniły nas tzw. „doświadczenia zawodowe” . Co roku powstają bowiem niezliczone ilości projektów podnośników śrubowych wykonywane przez studentów. Otarliśmy się o ten temat i my. W dawniejszych czasach projekty takie wykonywali także uczniowie techników. Takiej ilości wykonywanych projektów towarzyszy, rzecz jasna, duża ilość przodków i gotowców, także publikowanych w skryptach i książkach, które sprzyjają powielaniu określonych wzorców. Postawiliśmy zatem proste pytanie: Dlaczego nikt nie wzoruje się na konstrukcjach istniejących w świecie rzeczywistym ? Domyślnie założyliśmy, że podnośnik jest urządzeniem służącym do podnoszenia samochodu w celu przysłowiowej zmiany koła.
Otóż istniejące współcześnie konstrukcje dalekie są od „klasyki”. Praktycznie na wyposażeniu samochodów są podnośniki „nożycowe”. Popularnie stosowane są także tanie i niezawodne podnośniki hydrauliczne. Nic w tym nie ma dziwnego bowiem „klasyk” nie da się podstawić pod współczesny samochód (w domyśle osobowy). Dlatego w poszukiwaniu rzeczywistych rozwiązań trzeba odbyć podróż w czasie do lat 20-tych lub nawet wcześniejszych. Rzeczywistych eksponatów zaś najłatwiej będzie szukać tam, gdzie było ich najwięcej czyli w Stanach Zjednoczonych. Statystycznie najczęściej spotykanym rozwiązaniem jest tam podnośnik, który ma jedną śrubę, wysuwaną dzięki obracanej nakrętce. Nakrętka zaś jest w formie stożkowego koła zębatego, współpracującego z drugim obracanym korbą przez użytkownika.
Przykłady:
Podnośnik Dunlop
Podnośnik: Made in Sweden (SAAB VOLVO SCANIA)
Jest to najprostsza forma tego rozwiązania, która podlegała oczywiście ewolucji.
Wadą tego rozwiązania (niezbyt wielką) jest możliwość swobodnego wysuwania się śruby po obróceniu podnośnika o 180 stopni. Może to spowodować siniaka przy nieostrożnym obchodzeniu się z urządzeniem. Dlatego zastosowano jarzmo.
Przykład:
Vintage 1928 Iron Auto Car Jack
Kolejnym krokiem było “doklejenie koła zapadkowego do dużego koła stożkowego. Takich rozwiązań występuje naprawdę dużo
Przykłady:
ANTIQUE CARTRUCK JACK MODEL A MODEL T
Antique Cast Iron Ratcheting Screw Jack
Dalszy krok to zamkniecie przekładni w szczelny pojemnik wypełniony smarem.
Przykład:
Shelley Tangye
To rozwiązanie występuje także w wersji teleskopowej
Przykład:
Vintage Antique Model T or A Car-Truck, Gear Drive, Screw Type
Vintage 28 Inch Automobile Car Truck Double Extending Screw Jack
Podobne co do zasady działania jest rozwiązanie w którym zamiast przekładni stożkowej zastosowano przekładnię ślimakową (choć takie rozwiązanie łatwiej znaleźć w Europie)
Mamy na przykład taki podnośnik:
Bilstein Wagenheber EL 21 2500kg
Pokazane podnośniki, praktycznie zdominowały amerykański rynek motoryzacyjny, a rozwiązania inne są można traktować jako de facto egzotyczne.
Kolejną grupę stanowią podnośniki oparte na zasadzie „rzymskiej śruby”
Vintage Screw Jack Car Auto
Vintage Iron Auto Car Jack Antique Farm Tractor Truck Jacks Tool Tools
Mamy też taki podnośnik, który w zasadzie nie ma korpusu w tradycyjnym rozumieniu
Do konstrukcji tego typu podnośników jeszcze powrócimy…
Konstrukcji „książkowych” jak do tej pory nie napotkaliśmy.
Pierwszą napotkaną jest następujący podnośnik sumowy stosowany w samochodach GAZ
Tak wygląda nasz egzemplarz. Wnikliwie patrząc mozna dostrzec że uległ zniszczeniu ten element, którego obliczeń zwykle nie przeprowadzamy :)
Rysunki dokładnie tego podnośnika można znaleźć w podręczniku Leonida i Olega Kurmazów w wydaniu 2011, co znakomicie zwiększa nasz szacunek dla tej książki.
Rysunki różnia się od rzeczywistego przedmiotu tylko drobnymi szczegółami.
Najbliżej do konstrukcji „książkowej akademickiej” jest poniższy pdnośnik:
Vintage Mechanical Engineering School Training Model Car Jack Gear Stand
Ale jak wskazuje opis jest to pomoc dydaktyczna, a nie rzeczywiście istniejąca rynkowo konstrukcja, nie mniej jest to pierwszy zaobserwowany legendarny mechanizm zapadkowy.
Podnośnik z pojedyńczą śrubą ruchoma nakrętką i zapadka znaleziono w Niemczech w wykonaniu niestety także nieksiążkowym.
Przykład
Alter Wagenheber Lehnard Arnstadt Oldtimer
Podnośnik w najprostszym wydaniu czyli z pojedyńczą ruchomą śrubą można znaleźć, choć wcale nie tak łatwo są tez one nadal produkowane ale raczej do zastosowań niesamochodowych
Przykład:
Vintage Industrial Iron House Car Jack
Wnioski:
Mamy silne podejrzenia, że podnośniki “ksiązkowe” istnieją tylko w książkach, ale aby tę hipotezę zweryfikować zamieszczamy LIST GOŃCZY.
